Рубрика: Из истории земли Берестовицкой

Прафесар Сяргей Аляксандравіч Габрусевіч, як удумлівы даследчык і аўтар шматлікіх навуковых прац, шырока вядомы не толькі на Беларусі, але і далёка за яе межамі. Ён неаднаразова прымаў удзел у міжнародных навуковых канферэнцыях і сімпозіумах у Расіі, Польшчы, Чэхіі, на якіх абмяркоўваліся пытанні гісторыі і развіцця культуры славянскіх народаў. А ў 2010 годзе прымаў удзел у […]

Пасля адмены 13 лютага 1861 года царскім маніфестам прыгоннага права, на Бераставіччыне, як i ва ўсёй Pacii, пачалася зямельная рэформа, якая была сустрэта сялянамі неадназначна. У вёсках афармляліся “Устаўныя граматы” з сялянамі на права валодання зямлёй. Але не ўсё было гладка. Памешчыкі аддавалі зямлю сялянам “на выкуп” і не самую лепшую. Многія з іх былі […]

Новы касцёл у Вялікай Бераста­віцы па вуліцы Леніна быў пабудаваны ў 1912 годзе за кошт сродкаў тагачасных уладальнікаў мястэчка Юзэфа і Марыі (з Хадкевічаў) Касакоўскіх і ў гэтым жа годзе асвечаны пад тытулам Перамянення Пана. Аб чым гаворыць гэтая прыгожая і загадкавая назва? Пера­мяненне Пана (рус. Преображения Господнего) – падзея з жыцця Хрыста, апісаная ў […]

Рэвалюцыйныя падзеі Кастрычніка 1917 года ўскалыхнулі не толькі Расію, але і ўвесь свет. У вогненнай віхуры рэвалюцыі і грамадзянскай вайны аказаліся сотні, а можа і тысячы нашых землякоў. А справа ў тым, што ў 1914-1915 гадах у сувязі з пачаткам Першай сусветнай вайны на Гродзеншчыне, як і ва ўсёй Расіі, праводзілася мабілізацыя ў армію. Напрыклад, […]

Совсем недавно в Сочи завершился XIX Всемирный фестиваль молодежи и студентов. Нашей землячке, Зое Житко, он напомнил о VI Всемирном фестивале молодежи и студентов в Москве, в котором она принимала участие 60 лет назад. Своими воспоминаниями Зоя Викторовна поделилась с внучкой Анастасией, которая записала их для нашей газеты. Моя бабушка, Зоя Викторовна Житко (девичья фамилия […]

Наш земляк Александр Кислейко, уроженец деревни Синьки, два года назад возглавил самый дальний природный заповедник Российской Федерации — «Курильский», в южной части острова Кунашир на границе с Японией. Так получилось, что я знаком с Александром Александровичем очень давно – с тех пор, когда он еще учился в 7 классе Большеберестовицкой средней школы. Я вел в […]

Хіба можа не радаваць будаўніцтва на вёсцы! Жыхароў Масалян цешыць рэканструкцыя старых дамоў на цэнтральнай алеі. Яны, пабудаваныя ў 60-я гады без аніякіх выгод, былі прытулкам для 6 сямей. Цяпер жа, адрамантаваныя, з падведзеным прыродным газам, з усімі выгодамі, грунтоўна ўцепленыя, з густам пафарбаваныя, яны падзелены на дзве сучасныя цудоўныя кватэры і амаль ўжо чакаюць […]

2 жніўня 1754 г. кароль Аўгуст ІІІ Саксонскі выставіў прывілей аб наданні Вялікай Бераставіцы Нямецкага (Магдэбургскага) права. Гэты асаблівы статус мястэчка даваў яго жыхарам значную самастойнасць – дазваляў самім выбіраць сабе кіраўніцтва, самастойна гандляваць, мець ўласныя суды, а значыць незалежна ад землеўладальніка вырашаць многія надзённыя патрэбы. Адным з галоўных атрыбутаў тагачаснага магдэбургскага горада з’яўлялася ратуша […]

У Гродзенскім гістарычным архіве выяўлены невядомыя факты з жыцця беларускага мастака Міхала Кулешы (1799-1863), выдатнага майстра пейзажу і гістарычнай карціны. А са справы “Аб дастаўленні генерал-губернатару Паўночна-Заходняга краю ўзораў гербаў гарадоў Гродзенскай губерні” (1842) М.Кулеша паўстае як графік-геральдыст.  Міхал Кулеша нарадзіўся 26 лістапада 1799 г. у Вільні ў незаможнай шляхецкай сям’і суддзі Лідскага павета Гродзенскай […]

На навукова-практычнай канферэнцыі “Край Гарадзенскі” ў гэтым годзе навуковая работа вучня сярэдняй школы аграгарадка Пагранічны Мікіты Рыгосіка “Каменныя магілы в.Клепачы Бераставіцкага раёна – археалагічны помнік XIV – XVI ст.” была адзначана Дыпломам 2-ой ступені. Даследаванні выклікалі зацікаўленасць і ў іншых вучняў, у мясцовага насельніцтва, навукоўцаў з Гродна. Пры падрыхтоўцы работы вывучаліся таксама матэрыялы аб усіх […]

Тевтонский орден, он же Немецкий, членов которого называли крестоносцами, был создан в 1207 году в Палестине. С 1211 года этот орден действовал в Венгрии. В 1225 году польский удельный князь Конрад Мазовецкий пригласил тевтонцев в Польшу на 20 лет и предложил им поселиться на Кульмской земле. В результате тевтонцы захватили часть Пруссии и польское Поморье. […]

175 гадоў таму жыхары Вялікай Бераставіцы былі пазбаўлены правоў на самакіраванне і гандлёвыя стасункі. Прычынай гэтаму стаў візіт у мястэчка гродзенскага павятовага іспраўніка і калежскага асэсара Васілія Фёдаравіча Юдзіна. Васілій Юдзін працаваў у Гродзенскім земскім судзе павятовым іспраўнікам – начальнікам паліцыі Гродзенскага павета. Ён, патомны дваранін, пражываў у Гродне разам з жонкай і сынам Канстанцінам, […]

1812 год 24 чэрвеня напалеонаўская армія пераправілася цераз Нёман і ўвайшла ў межы Расійскай імперыі. Пачалася Айчынная вайна 1812 года. У канцы чэрвеня французскія войскі, якія рухаліся па гасцінцы з Беластока на Ваўкавыск, на пераправе праз раку Свіслач (каля вёсак Баброўнікі — Мінчыкі) папалі ў засаду і ўступілі ў жорсткі бой з аб’яднаным атрадам 2-ой […]

У сваіх артыкулах я не аднойчы ўзгадваў аб тым, што ў старым касцёле ў Вялікай Бераставіцы некалі захоўвалася ўрна з сэрцам вялікага гетмана літоўскага Яна Караля Хадкевіча. З цягам часу архіўныя дакументы дапамагаюць установіць усё новыя факты, звязаныя з гісторыяй гэтага касцёла. Як сведчаць матэрыялы з аддзела рукапісаў і старадрукаў бібліятэкі Віленскага ўніверсітэта за 1949 […]