Фонд Бераставіцкай цэнтральнай раённай бібліятэкі папоўніўся ўнікальнымі выданнямі – першымі пяццю ўзноўленымі тамамі з поўнага збору твораў беларускага першадрукара Францыска Скарыны. У Гродзенскай абласной навуковай бібліятэцы імя Я.Ф.Карскага адбылася прэзентацыя і ўрачыстая цырымонія перадачы ў дар публічным бібліятэкам вобласці факсімільнага выдання “Кніжная спадчына Францыска Скарыны”.
Удзел у мерапрыемстве прымалі начальнік галоўнага ўпраўлення ідэалагічнай работы, культуры і па справах моладзі аблвыканкама Павел Скрабко, першы намеснік начальніка галоўнага ўпраўлення ідэалагічнай работы, культуры і па справах моладзі аблвыканкама Аляксандр Вярсоцкі, дырэктар Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі Раман Матульскі, загадчык аддзела бібліятэказнаўства НББ Марына Пшыбытка, кіраўнікі цэнтралізаваных бібліятэчных сістэм Гродзеншчыны, гісторыкі, навукоўцы, студэнцкая моладзь, чытачы абласной бібліятэкі. На прэзентацыі прысутнічала таксама дырэктар Бераставіцкай РЦБС Таццяна Марцішэвіч (на здымку).
Як расказала Таццяна Дзмітрыеўна, падчас прэзентацыі Раман Сцяпанавіч Матульскі паведаміў прысутным пра рэалізацыю агульнанацыянальнага праекта па выпуску поўнага збору кніг першадрукара Беларусі Францыска Скарыны, які разлічаны на перыяд 2013 — 2017 гг. і прымеркаваны да 500-годдзя беларускага кнігадрукавання. Першыя пяць тамоў ужо ўбачылі свет. Увогуле ж, плануецца выпусціць факсімільнае выданне 25 кніг у 20 тамах з захаваннем усіх унікальных асаблівасцей арыгіналаў.
Дзякуючы гэтаму праекту чытачы змогуць пазнаёміцца з кнігамі, якія былі надрукаваны Францыскам Скарынам у Празе і Вільні. Кнігі дастаткова вялікія па фармату, вельмі прыгожыя, у скураной вокладцы. Усе выданні суправаджаюцца каментарыямі навукоўцаў, а таксама перакладамі прадмоў і пасляслоўяў Францыска Скарыны на беларускую, рускую і англійскую мовы.
Выданне “Кніжная спадчына Францыска Скарыны” – цудоўны падарунак для ўсіх, хто цікавіцца гісторыяй і культурай Беларусі. Праект па факсімільным узнаўленні кніжнай спадчыны Скарыны рэалізуецца Нацыянальнай бібліятэкай Беларусі пры фінансавай падтрымцы Банка БелЗЭБ.
Як вядома, толькі нязначная частка выданняў першадрукара ёсць у нашай краіне. Адзіная калекцыя з 10 фаліянтаў сёння захоўваецца ў Нацыянальнай бібліятэцы Беларусі. А вынікі навуковай і даследчай працы паказваюць, што ў свеце захавалася не менш за 350 друкаваных асобнікаў і каля 40 рукапісных спісаў з кніг Скарыны.
У выніку рэалізацыі праекта каштоўны пласт культурнай спадчыны беларускага народа – скарынаўскія выданні – знойдуць сваё месца ва ўстановах культуры, навукі і адукацыі рэспублікі, што зробіць іх даступнымі для кожнага жыхара нашай краіны. Факсімільныя выданні Скарыны будуць таксама перададзены ў культурныя і інфармацыйныя цэнтры Беларусі за мяжой, буйныя міжнародныя арганізацыі, нацыянальныя бібліятэкі замежных краін. Цяпер гэтыя каштоўныя фаліянты ёсць і ў нас.
Дарэчы, яшчэ адным альтэрнатыўным кірункам вяртання скарынаўскіх кніг і не толькі з’яўляецца віртуальная рэканструкцыя кніжнай спадчыны і прадастаўленне шырокай аўдыторыі доступу да яе праз сучасныя тэхналогіі. Такая работа была распачата ў межах рэалізацыі Дзяржаўнай праграмы “Культура Беларусі” на 2011-2015 гг. У яе рамках асобным было прадугледжана стварэнне электроннай бібліятэкі “Францыск Скарына — беларускі і ўсходнеславянскі першадрукар”. Сёння актыўна вядуцца работы па выяўленні, вывучэнні, правядзенні навуковай экспертызы і стварэння навуковага апісання выданняў з замежных збораў, іх алічбоўка, ідзе распрацоўка праграмнага забеспячэння электроннай бібліятэкі і ствараецца матэрыяльна-тэхнічная база. Дзякуючы ўзаемадзеянню Нацыянальнай бібліятэкі з замежнымі партнёрамі ўжо атрыманы лічбавыя копіі некалькіх дзясяткаў выданняў першадрукара.
Святлана Ганчарова, фота аўтара
